Zoek de verschillen. De meest gemaakte opmerking van bezoekers op ons kantoor: “Gaaf, twee dezelfde fietsen!” Trek lanceerde afgelopen tijd twee nieuwe Fuel’s, die niet alleen op het eerste gezicht heel veel op elkaar lijken. Eerst verscheen de Fuel EXe, een geruisloze en efficiënte trail bike met elektrische ondersteuning. Onlangs presenteerde Trek de Fuel EX. Een ‘gewone’ trail bike. Laat dat ‘gewone’ trouwens maar weg, want ook zonder motor is het indrukwekkend speelgoed. Wij mochten ze gelijktijdig testen en trokken met het hele MTBblog-team naar de Goudsberg in Lunteren.
Wat zijn de verschillen tussen de Fuel EX en Fuel EXe?
Beter ga je de Fuel niet krijgen, want van beide varianten kregen we het 9.9 XX1 AXS topmodel te leen. Het ontwerp van de Fuel EXe – hoewel eerder gelanceerd – komt voort uit de trail bike die Trek al jaren aanbiedt – de Fuel EX. De geometrie is qua maten nagenoeg hetzelfde, hoewel je de vernieuwde geometrie van de Fuel EX meer naar wens kunt aanpassen met bijvoorbeeld een verstelbare balhoofdhoek.
Ook visueel loopt de bovenbuis van de Fuel EXe iets steiler met een knikje ter hoogte van de interface en vanzelfsprekend is de onderbuis iets groter vanwege de accu. Verder zijn beide testmountainbikes uitgerust met de SRAM XX1 AXS elektronische groep inclusief de elektronische Reverb dropper post. Overigens moesten we wel even lachen om de draadloze derailleur van de Fuel EXe die met een draadje naar de accu loopt. Iets dat in praktijk trouwens heel handig is, want je hoeft nooit meer los de AXS-accu op te laden. En mocht de accu van de ondersteuning leeg zijn, dan heeft deze toch nog genoeg energie om te kunnen blijven schakelen.
Naast ondersteuning van een motor is de vering het grootste verschil tussen beide mountainbikes. In de E-MTB is gekozen voor de vering van RockShox (Lyrik Ultimate en DebonAir luchtvering met Charger 3 RC2-demper) en in de Fuel EX vind je Fox (Factory 36 en Performance Float X). De Fuel EXe heeft verder nog meer elektronische features zoals AirWiz drukmeting in de vering en TireWiz drukmeting in de ventielen van de wielen. Daarmee kun je de druk aflezen in de Trek-app die hoort bij deze E-MTB. Beide bikes hebben 150 mm travel voor en 140 mm achter. De full carbon sturen zijn gelijk en komen uit de Race Shop Limited-lijn van Trek. De wielen – je raadt het al – zijn ook identiek in beide bikes, namelijk Bontrager Line Pro 30 met SE05 Team Issue 2.50 inch banden.
Fuel’s eerste jumps en drops in Lunteren
Samen met collega Coen vertrek ik op de Fuel naar de Goudsberg. Daar zijn een aantal pittige afdalingen waarop we deze trail bikes goed kunnen testen. Coen begint op de E-MTB en ik vertrek op de gewone variant van de Fuel. Meteen valt op hoe ontzettend stil de Fuel EXe is. Pas bij intensievere inspanning van de motor horen we een minimaal geluid, maar tijdens de gangbare ondersteuning hoor je alleen het bandengeluid op de ondergrond, net zoals bij de Fuel EX.
Ik merk daardoor niet dat Coen ondersteuning krijgt en hoewel Coen zich weinig inspant, moet ik toch echt aanpoten om hem te volgen in de bossen. Daarmee wordt meteen het grootste verschil duidelijk tussen beide bikes. In rijgedrag komen de twee varianten van de Fuel verrassend dicht bij elkaar, maar de ondersteuning maakt dat je veel harder kunt rijden en de intensiteit van je inspanningen iets afvlakt.
14,35 kg vs 18,36 kg
Als het aankomt op stuur- en springgedrag merk ik opvallend weinig verschil. Dat is knap, omdat je toch te maken hebt met verschillende type fietsen. Zelfs het extra gewicht van de Fuel EXe speelt eigenlijk geen rol in rijeigenschappen met de ondersteuning aan. De Fuel EX weegt 14,35 kilo en de Fuel EXe weegt 18,36 kilo. Dat is slechts vier kilo extra voor een accu en een motor. Is de accu leeg of zet ik de ondersteuning uit, dan merk je wel een groter verschil door het extra gewicht. Met name bergop natuurlijk.
Ook is de Fuel EXe (wettelijk) begrensd tot maximaal 25 km/h. Op het asfalt en snelle rechte stukken met harde ondergrond is dat vervelend, omdat je merkt dat de ondersteuning wegvalt boven de 25 km/u. Als je dan rond de 25 km/u rijdt op dat soort stukken gaat de ondersteuning steeds net aan als je onder de 25 km/u komt, of uit als je weer een sneller stukje rijdt en dat voelt een beetje raar.
Ervaring van de gewone Fuel EX 9.9
Laten we de ‘gewone’ Fuel EX als benchmark voor dit artikel nemen. De Fuel EX 9.9 XX1 AXS zoals hij voluit heet, heeft een prijskaartje van € 12.999,- en is daarmee de beste variant die kunt krijgen van deze mountainbike. Hoewel Coen en ik in het begin wat spelen met de bandendruk, kom ik na raadpleging van Trek’s Suspension calculator uit op een druk van 1,4 bar voor en 1,6 bar in de achterband. Na wat verdieping in de instellingen en de app, stel ik ook de druk in de vering precies volgens het advies van de webapp in. De Factory 36 en Performance Float X hebben best veel mogelijkheden als het gaat om afstelling dus dat kost even wat tijd, maar de webapp biedt hierbij een handige uitkomst. Met de juiste afstelling komt de bike helemaal in balans en merk ik een veel beter stuurgedrag bijvoorbeeld.
Heerlijk controleerbaar
De geometrie van de Fuel EX is best wel slack en ook nog eens naar wens instelbaar door een aanpasbare balhoofdhoek. Als de mountainbike stil staat, moet je oppassen dat het stuur niet uit zichzelf omvalt. In bochten voel je dat die slack zorgt voor een wat grotere draaicirkel. Daarmee wordt deze mountainbike wel lekker stabiel. Zeker naar beneden over drops en jumps, merk ik door het samenspel van vering en geometrie hoe ontzettend controleerbaar de Fuel EX is.
De SRAM XX1 AXS high end groep maakt het topmodel wel echt af. Op niks is bezuinigd. Zeker de SRAM Code RSC remmen die je ook op downhill mountainbikes vindt zorgen voor een hoge mate van controle, waarmee je makkelijk de grenzen kunt opzoeken. Ook omhoog gaat deze trail bike heel lekker. Natuurlijk lever je wat energie in door de vering en een echte lockout biedt de vering niet, maar door de juiste druk in de Fox’en valt dat verlies me reuze mee. In dat opzicht mis ik tijdens een lange tocht van een paar uur de elektrische ondersteuning zeker niet en merk ik dat – ondanks de leuke hindernissen in Lunteren – deze trial bike toch het liefst naar een buitenlands hooggebergte zou willen. Of projecteer ik misschien teveel mijn eigen wens op deze mountainbike? 😉
Fuel EXe 9.9 is een bijzonder geruisloze E-MTB
Ja, als lezer weet je nu wel dat de Fuel EXe een E-MTB is. Alleen haal ik dit opnieuw aan, omdat bijna niemand bij een eerste aanblik doorheeft dát het een E-MTB is. De meeste fietsliefhebbers zien vooral een hele vette mountainbike en pas als je vertelt dat het óók een E-MTB is, staan ze dubbel versteld. Zeker op de mountainbikes-routes levert dat interessante blikken op, die ik kan onderverdelen in twee kampen. Dat heeft alles te maken met e-bike shaming. Een gezonde Hollandse kerel op een e-bike, is dat nou nodig? Dat zie je in de blikken uit kamp 1. Bij kamp 2 beginnen de ogen te glinsteren en dromen de gedachten langzaam weg naar de mogelijkheden van deze mountainbike. Zo zie ik het ook. Je kiest voor de mogelijkheden met een elektrische mountainbike van dit kaliber.
Handige Trek Central-app
In de vorige alinea heb je gelezen dat de Fuel EX in de basis gewoon een hele vette trail bike is, zonder mitsen en maren. Dit elektrische familielid evenaart die rijervaring. Ook met de motor uit, blijft deze trail bike zich opvallend hetzelfde gedragen als de Fuel EX. Hoewel de vering anders is (RockShox Lyrik Ultimate en DebonAir), krijg ik die ook afgesteld met nagenoeg hetzelfde rijgedrag. Met behulp van de Trek Central-app die bij deze e-mountainbike hoort gaat dat echt eenvoudig.
Dat is niet de webapp, maar een app waarmee je bijvoorbeeld ook de TQ-motor kunt afstellen. Deze app biedt veel meer, want na het koppelen van de bike met mijn telefoon zie ik meteen alle elektrische sensoren en onderdelen in de groep. Waar je in de SRAM-app alle onderdelen los moet koppelen, is dat bij deze mountainbike dus voor je gedaan. Alle druksensoren worden ook meteen zichtbaar. Dus in één oogopslag weet je hoe het ervoor staat met de druk in de vering en banden, of de capaciteit van alle accu’s. Ook is Trek’s Suspension Calculator webapp verwerkt in deze app, zodat de app je meteen adviseert wat de juiste druk is.
Veel batterijen
Toch loop ik wel tegen nadeel van deze elektronische sensors aan. Vier extra sensors betekent ook vier batterijtjes en die waren (bijna) leeg. Vervangen gaat niet in alle gevallen heel gemakkelijk en daarnaast moet je met zoveel sensors en elektrische onderdelen steeds meer accu-percentages checken voor je vertrekt. Onderweg bleek bijvoorbeeld ook de accu van de dropper leeg, terwijl die bij vertrek nog een groene status had. Bij een mechanische dropper loop je dan niet tegen problemen aan. Elektronisch kun je meteen niks meer. Gelukkig biedt het ‘lullige’ draadje van de accu naar de draadloze XX1-derailleur op de Fuel EXe hier wel een uitkomst. Je kunt namelijk blijven schakelen en hoeft deze nooit los te laden.
Mocht je erg gevoelig zijn voor e-bike shaming, dan biedt de Fuel EXe echt wel uitkomst voor je. Je hoort de motor amper. Wanneer je echt om power vraagt in de hoogste ondersteunigsstand, dan begin je de motor te horen. Ook bij een hogere trapfrequentie moet de motor meer toeren maken en hoor je meer geluid. Met name bergop en zonder rijwind valt het op.
Je moet best een hoge trapfrequentie houden om ook goed ondersteuning te krijgen. Met klimmen zal je trapfrequentie sneller tussen de 70-80 rpm zitten, terwijl de ondersteuning pas goed op dreef komt met een frequentie tussen de 90-100 rpm. Doordat je meer omwentelingen maakt, gaat de motor ook sneller draaien en hoor je een zoomend geluid. Als ik dat vergelijk met andere motoren, dan is dat trouwens nog steeds echt wel stil overigens. Alleen zul je dan dus niet meer kunnen verhullen dat je op een E-MTB rijdt.
Extreme test met de Fuel EXe
De uitgebreide mogelijkheden van de Fuel EXe maken dat ik naast de test in Lunteren ook nog extra uitgebreid test op het motorcross circuit van Kwintelooijen in Rhenen. Los van de mountainbike-route met steile en uitdagende omstandigheden, wil ik deze E-MTB ook wel eens in het zware gele zand van het circuit testen. Die hellingen zijn echt wel steil en naar boven rijden gaat ook met deze Fuel EXe niet. Dat heeft niet eens te maken met een tekort aan power, maar eigenlijk meer met het vast vreten in het zand.
Naar beneden kan ik mijn lol wel op. Ondanks het feit dat de ondersteuning vanwege de begrenzing uitgaat, manoeuvreren de vering en dikke noppen op de banden heel soepel door het dikke zand. Het jumpen over de bulten naar beneden is een genot. Hoewel ik de vering echt wel op de proef stel met verre sprongen van vijf of zes meter, merk ik geen één keer een tekort aan travel en vangt de vering heel soepel de klappen op. Pas als ik per ongeluk iets te ver voorover leun, merk ik dat de bike door het losse zand minder controleerbaar wordt. Hoewel de Fuel EXe geen crossmotor is, komt dat gevoel opvallend dicht in de buurt bij de afdalingen.
In deze test wordt me ook eens temeer duidelijk dat e-bike shaming eigenlijk nergens voor nodig is. Je zou je hooguit een beetje kunnen schamen voor de voetafdruk in het klimaat vanwege een extra accu op deze wereld, maar op sportief gebied is e-mountainbiking ook gewoon echt een sportieve sport. Je gaat wel anders rijden, waardoor de intensieve pieken meer afvlakken. Zonder ondersteuning moet je na een bocht of op een korte klim helemaal zelf de mountainbike in beweging brengen. De elektrische ondersteuning helpt je daarbij, waardoor jij langer en geleidelijker vermogen gaat leveren. Daardoor ga je natuurlijk veel harder en komt het veel meer aan op de technische skills van de rijder. Je merkt dat je toch wel intensief blijft bewegen. Zeker met deze Fuel EXe is dat het geval.
Op een gewoon rondje op de route van Kwintelooijen hoor ik eigenlijk maar één keer de motor als ik vanuit stilstand de steilste klim naar boven rij. Ook de ondersteuning is heel vloeiend. Natuurlijk merk je dat aanzetten makkelijker gaat, maar als ik zelf vol vermogen mee trap is dat vooral een cognitieve constatering. Fysiek voel ik me namelijk echt één met de ondersteuning van de motor en is het gedrag van de motor opvallend organisch. Pas als ik de rondetijden vergelijk of tegen anderen rijdt, constateer ik een schrikbarende tijdswinst.
Specificaties
Trek Fuel EXe 9.9 XX1 AXS
Frame: OCLV Mountain Carbon
Voorvork: RockShox Lyrik Ultimate, AirWiz, DebonAir luchtvering, Charger 3 RC2-demper, 44 mm offset, 150 mm veerweg
Achterdemper: RockShox Super Deluxe Ultimate AirWiz, RCT2-demper, 205 mm x 60 mm
Groepset: SRAM Eagle XX1 AXS, draadloos, 12 speed
Remmen: SRAM Code RSC hydraulische schijfrem
Motor: TQ-HPR50, 50 Nm koppel, 250 watt maximaal continu vermogen, 300 watt piekvermogen
Accu: TQ 360 Wh
Crank: E*thirteen E*spec Race carbon, 34T, 165 mm lengte
Wielen: Bontrager Line Pro 30, Tubeless Ready, 6-bouts, SRAM XD Driver, Boost
Naven: Bontrager Rapid Drive 108
Banden: Bontrager SE5 Team Issue, Tubeless Ready, 120 tpi, 27.5 x 2.50 inch
Stuur: Bontrager RSL geïntegreerde stuur/stuurpen, OCLV Carbon, 27,5 mm stuur-rise, 820 mm breedte, 0 graden stuurpen-rise, 45 mm stuurpenlengte
Zadelpen: RockShox Reverb AXS, 170mm veerweg, draadloos
Zadel: Bontrager Arvada, austenite rails, 138 mm breedte
Kleur: Geel (Satin Baja Yellow)
Gemeten gewicht: 18,36 kg (maat L, zelf gewogen)
Adviesprijs: € 14.999,-
Trek Fuel EX 9.9 XX1 AXS Gen 6
Frame: OCLV Mountain Carbon
Voorvork: Fox Factory 36, Float EVOL luchtvering, GRIP2-demper, 44 mm offset, 150 mm veerweg
Achterdemper: Fox Performance Float X, 2-position demper, 185 x 55 mm
Groepset: SRAM Eagle XX1 AXS, draadloos, 12 speed
Remmen: SRAM Code RSC hydraulische schijfrem
Bracket: SRAM DUB MTB Wide, 73 mm, BSA schroefdraad
Wielen: Bontrager Line Pro 30, Tubeless Ready, 6-bouts, SRAM XD Driver, Boost
Naven: Bontrager Rapid Drive 108
Banden: Bontrager SE5 Team Issue, Tubeless Ready, 120 tpi, 27.5 x 2.50 inch
Stuur: Bontrager RSL geïntegreerde stuur/stuurpen, OCLV Carbon, 27,5 mm stuur-rise, 820 mm breedte, 0 graden stuurpen-rise, 45 mm stuurpenlengte
Zadelpen: RockShox Reverb AXS, 170mm veerweg, draadloos
Zadel: Bontrager Arvada, austenite rails, 138 mm breedte
Kleur: Geel (Satin Baja Yellow)
Gemeten gewicht: 14,35 kg (maat L, zelf gewogen)
Adviesprijs: € 12.999,-
Conclusie
Moet je kiezen voor de elektrische of ‘gewone’ Fuel EX? Natuurlijk kan ik in de conclusie diep ingaan op beide mountainbikes afzonderlijk, maar interessanter is eigenlijk om ze vooral met elkaar te vergelijken. Over de bikes afzonderlijk ben ik namelijk ronduit lovend. Ja, ze hebben zeker beiden een pittig prijskaartje, maar in deze prijsklasse ben je ook wel echt op zoek naar het beste van het beste. Als budget geen rol speelt, zou ik beide bikes blindelings aanraden. De (vernieuwde) geometrie is sterk waardoor beide Fuel’s heel controleerbaar zijn in extreme omstandigheden, de gekozen groep is top en hoewel mijn (merk-)voorkeur vanwege smaak naar de Fox-vering gaat, is de veerweg bij beide bikes helemaal in balans.
Ik concludeer na deze tests vooral dat je kiest voor een E-MTB (of niet). Als je de twee Fuel’s met elkaar vergelijkt, komen ze namelijk opvallend dicht bij elkaar qua stuurgedrag en rijervaring. Persoonlijk zou ik kiezen voor de Fuel EXe, omdat ik het meer waar voor mijn geld vindt en de mogelijkheden nóg veelzijdiger worden. De Fuel EX heeft een prijs van € 12.999,- wat vergelijkbaar is met andere merken uit het A-segment en heeft wel iets meer afstelmogelijkheden in het frame. De Fuel EXe is met € 14.999,- een indrukwekkend stille en ook krachtige motor en is uitgerust met extra elektronische sensoren in de vering en banden. Daarnaast is de Fuel EXe bijna niet meer te onderscheiden van de zesde generatie Fuel EX. De uitneembare accu is mooi weggewerkt, de motor is muisstil en het extra gewicht vind ik al rijdend boven verwachting meevallen.
Bij best intensief gebruik heb ik 2,5 uur kunnen mountainbiken en was bij thuiskomst nog 25% van een volle 360 Wh-accu over. Mocht je echt lang willen gaan zonder opladen – waar deze elektrische trail bike zicht uiteraard goed voor leent – dan kun je met de extender-accu nog zo’n 40% extra energie meenemen. Ook de interface en Trek Central-app werken intuïtief met één opvallende tekortkoming. Het weergegeven wattage dat je zelf levert, is niet altijd even nauwkeurig. Daarnaast laat het display ook zien hoeveel wattage er aan ondersteuning wordt geleverd. Opvallend voor een e-mountainbike die verder zo organisch in balans is, dus wellicht dat een kalibratiemogelijkheid in een update hier uitkomst kan bieden.
E-bike shaming of niet, de markt van E-MTB groeit steeds dichter naar de klassieke mountainbikewereld toe. Daarin is Trek met de nieuwe Fuel EXe een indrukwekkende koploper. Hoewel al meer merken de motor en accu goed weten te verstoppen, maakt de stille en efficiënte TQ-HPR 50-motor het verschil. Ik vind het knap hoe het merk de ervaring en kennis uit zes generaties Fuel EX heeft vertaald naar een elektrische variant met dezelfde rijervaring. Je merkt zowel visueel als in rijgedrag weinig van de accu en de motor. Bieden zijn heel chic weggewerkt en gedragen zich heel organisch tijdens een rit. Hoewel je echt intensief kunt racen op de Fuel EXe, is deze E-MTB ook echt een aanrader voor minder atletische mountainbikers.
Zo zou bij twee fietspartners – bijvoorbeeld een echtpaar – met een groot niveau-verschil één Fuel EXe en één Fuel EX een uitkomst zijn. De bikes kunnen namelijk zonder twijfel dezelfde trails aan, maar de geruisloze ondersteuning zorgt zonder overlast dat je ook omhoog bij elkaar kunt blijven rijden (en wellicht nog gezellig praten ook). Natuurlijk hangt er aan het topmodel een prijskaarten en vindt ik persoonlijk de volledig elektrische groep de meerprijs niet waard, want beide mountainbikes zijn namelijk van zichzelf al heel indrukwekkend. Als elektronische onderdelen je ding zijn, is de Fuel 9.9 AXS natuurlijk een verrijking in samenwerking met o.a. de Trek Central-app. Gelukkig biedt Trek veel keuze als je een lager budget hebt, waardoor dezelfde stille motor en hetzelfde camouflerende frame al mogelijk zijn vanaf € 6.499,-.
Beide Fuel’s zijn de investering waard en maken mijn verwachtingen helemaal waar. Wil je echt voorop lopen, dan kies je zonder twijfel voor de elektrische Fuel EXe. De E-MTB is namelijk niet meer exclusief voor de early adopters en we gaan vanaf nu in hoog tempo steeds vaker E-MTB’s zien in het dagelijks leven. Daarbij verwacht ik dat de eerste generatie Fuel EXe echt nog wel een aantal jaar de benchmark zal zijn voor veel merken.
Meer over deze mountainbikes bij Trek.
