Hier en daar heeft de oplettende mountainbiker wellicht al een nieuwe Specialized Epic gespot bij testrijders en pro’s, maar nu is het officieel: de nieuwe Specialized Epic 8 is uit. Op en rond het hoofdkantoor van Specialized in Arnhem mocht ik de nieuwe modellen aan de tand voelen, waarbij vooral opvalt dat de nieuwe Epic nog beter is opgewassen tegen de steeds extremere cross country omstandigheden van tegenwoordig.
Digitale lockout: RockShox Flight Attendant
Met zo’n subtitel doe ik het nieuwste stukje elektronica van RockShox zeker tekort, maar het spreekt wel tot de verbeelding. Met de launch van de nieuwe topmodel, de S-Works Epic 8 lanceert SRAM namelijk ook een eerste generatie Flight Attendant voor cross country modellen. Daarmee zegt Specialized vaarwel tegen de oude vertrouwde Brain-technologie, die tot dusver zorgde voor een lockout ‘zonder erbij na te denken’. In plaats daarvan krijgt de innige samenwerking tussen Specialized en RockShox een nieuw hoofdstuk.
Flight Attendant is een elektronisch systeem dat is toegevoegd aan de voor- en achterdemper van de mountainbike, dat simpelweg automatisch bepaalt wat de beste lockout-stand voor dat moment is. Daarvoor zijn de voor- en achtervering voorzien van sensoren die samenwerken, maar maakt het systeem ook gebruik van meer data zoals omwentelingen en vermogen uit de powermeter en de stand van de derailleur. Je kunt je voorstellen dat een mix van die data waardevol is voor automatisch afstellen van de juiste compressie in de demper. Flight Attendant op zich is overigens niet nieuw maar wel voor de cross country.
S-Works met Adaptive Ride Dynamics
In een apart artikel over de nieuwe RockShox Flight Attendant ga ik dieper in op de werking van wat RockShox Adaptive Ride Dynamics noemt. Het algoritme is strikt geheim overigens. In praktijk werkt het systeem verrassend eenvoudig, want na het afstellen van juiste druk in de dempers gaat het systeem op de achtergrond zelf aan de slag. Hoewel je manueel met de app de waardes kunt aanpassen naar eigen wens, bouwt Flight Attendant ook een automatisch profiel op waarbij het uitgaat van de laatste 8 ritten. Daarvoor hoef je niks te doen, want het algoritme is zelflerend.
Resultaat is in feite drie automatische standen tijdens het biken: Open, Pedal en Lock van de dempers afzonderlijk. In samenwerking met elkaar levert dat vier automatische Effort Zones op die de dempers afstellen op wat voor dat moment het best past bij wat je aan het doen bent met de mountainbike. Die vier zones kun je overrulen met handmatige standen, maar kun je ook nog naar wens beïnvloeden met de 5-traps Bias Adjust. Klinkt ingewikkeld, maar werkt simpel als je het doorhebt.
Onder begeleiding van RockShox-experts krijg ik een manueel profiel op basis van gewicht en vermogen, omdat we geen geschiedenis van 8 ritten kunnen opbouwen op één dag. Ook met dat handmatige profiel merk ik meteen hoe intuïtief het systeem werkt. Ik was erg te spreken over de werking van Brain, maar dit is wel echt een volgende stap. Naast de snelle micro-aanpassingen hoor ik af en toe de motortjes – die klinken als die van de AXS-derailleur – zoemen. Hij is dan bezig met het wisselen van de standen. Dat is wel wennen en zelfs een beetje afleidend in het begin, omdat het op momenten gebeurt waarop ik niet persé zou verwachten dat de demper aangepast hoeft te worden. Toch is het resultaat verrassend goed en snel.
Wat maakt de Epic 8 met Flight Attendant dan anders? De controle. Ik merk dat ik echt de grenzen kan verleggen. Kleine inschattingsfoutjes worden gecorrigeerd voor ik ze maak. Als ik denk iets te raken of niet uitkom in een bocht vangt de vering het foutje al af voordat het mis gaat, waardoor ik veel meer snelheid behoud en veel meer vertrouwen krijg om de grenzen te verleggen. In combinatie met minder technische momenten is er duidelijk meer gemoedsrust dan met vorige generatie dempers. Ook ten opzichte van Brain, dat mechanisch zorgt dat ik niet hoef te kiezen voor de juiste lockout stand. Als ik ga staan (en veel vermogen trap) op een pittige wortelklim, merk ik dat de dempers automatisch anders reageren dan wanneer ik een sprintje trek op vlakke egale ondergrond.
Nog veel meer vernieuwing
Naast de Flight Attendant op de S-Works Epic topmodellen is er nog veel meer nieuws aan de nieuwe lijn. Zo is de veerweg toegenomen bij zowel de normale Epic als de Epic EVO (de trail variant van dit cross country model). Zo gaat de Epic 8 van 100 naar 120 mm veerweg voor en achter en de Epic 8 EVO naar 130 mm in de voorvork met dezelfde 120 mm achter. Daarnaast krijgen beide uitvoeringen van de Epic 8 nu een opbergbox in het frame, zodat de externe SWAT-box op de onderbuis overbodig wordt. Opvallend is ook de keuze voor een 4-zuigerremsysteem in plaats van de 2 zuigers die vaak op cross country modellen zitten. Het levert een krachtigere en genuanceerdere remervaring op. Verder zijn de banden standaard 2,35 inch breed en zijn de cockpits voorzien van een stuurstop, zodat het geen deuk meer in je frame kan slaan.
Ook is de geometrie van de nieuwe Epic’s flink onder handen genomen, met progressievere waarden dan de voorloper. Zo is de balhoofdhoek nu 66,4 graden, het bottom bracket 8 mm lager en de reach 15 mm meer. De zitbuishoek is afhankelijk van de maat tussen 75,5 en 76,5 graden. Daarnaast is het frame nu voorzien van flip chip, waardoor je de Epic 0,5 graden slacker kunt maken en het bottom bracket 5 mm lager komt te liggen. Ook zijn alle frames ontworpen op basis van het Rider First principe, waarbij ongeacht de maat de mountainbike zich hetzelfde zou moeten gedragen op gebied van bijvoorbeeld stijfheid. Ondanks de toevoeging van Flight Attendant en de geïntegreerde SWAT-box is de nieuwe Epic toch nog 76 gram lichter geworden, met name door nog slimmere constructie van het carbon. Verder is de brede van de voorvork nu 34 mm geworden.
Epic 8 Pro en Expert (EVO)
Naast de topmodellen wordt het Specialized Epic aanbod natuurlijk ook uitgebreid met goedkopere modellen. De hele range krijgt voor het eerst ook een modelnummer, namelijk 8. Bij de racefietsen van Specialized was dat al gebruikelijk, maar dat trekken de Amerikanen nu dus ook door naar de mountainbikes. Dat wil trouwens niet zeggen dat met terugwerkende kracht de vorige modellen voorliggende nummers krijgen toegewezen. Het communiceert wel makkelijker moet ik zeggen.
De Epic 8 Pro is de eerste mountainbike onder het topmodel, de S-Works. Meest opvallend bij dat model is het ontbreken van zowel Flight Attendant als het vertrouwde Brain. Daarvoor is nu een drie standen manuele lockout met een twistloc aan het stuur gekomen. De RockShox dempers zijn speciaal gefabriceerd en getuned voor Specialized, wat ze de nieuwe Magic Middle stand geeft. 80% van de tijd zouden rijders in die stand uit de voeten moeten kunnen, maar na een enkele testrit te hebben test gereden voelt het voor mij nog wel als een stapje terug ten opzichte van Brain. Wellicht een kwestie van wennen. Naast Magic Middle hebben de dempers de standen Wide Open en Sprint-On-Lock. Voor de Epic 8 EVO modellen kiest Specialized – ondanks de innige samenwerking met RockShox – opvallend genoeg voor Fox-dempers met twee compressiestanden (Wide Open en Sprint-On-Lock).
Het S-Works topmodel – natuurlijk voorzien van de beste SRAM groep (XX1 SL) en Flight Attendant – wisselt van eigenaar voor een bedrag van € 14.500,-. De Epic 8 modellen zonder Flight Attendant maar met manuele lockout voor respectievelijk € 9.500,- (Pro), € 7.500,- (Expert), € 5.200,- (Comp). De Epic 8 EVO modellen met eveneens manuele lockout kosten € 9.000,- (Pro) en € 5.200,- (Comp). Losse frames zijn € 6.500 voor de S-Works Epic en € 4.000 voor de Pro EVO.
Conclusie
Grondig testen moet natuurlijk voorbarig conclusies voorkomen, maar ik durf toch echt wel te stellen dat met name Flight Attendant een flinke verbetering is in cross country mountainbiken. Het maakt dat Specialized in zijn ontwerp en geometrie ook meer de grenzen kan opzoeken, waarbij de innige samenwerking beide partijen flink versterkt. Dat merk ik meteen, bij een eerste uitgebreide rit. Met de progressievere geometrie kunnen wedstrijdrijders echt een volgende stap zetten, zeker als ze komen van de huidige Epic.
Aan het ontbreken van de Brain op de Pro en goedkopere modellen moet ik wel wennen, maar daarvoor heb ik niet genoeg kunnen testen met het Pro-model. Wellicht dat de Magic Middle stand inderdaad 80% van de tijd de juiste stand is, waardoor je nog weinig manueel hoeft te locken en daarmee eigenlijk geen Brain meer nodig hebt. Met een prijsverschil van € 5.000,- tot het topmodel met dus Flight Attendant zie ik budgettair wel een flink gat ontstaan – ook al heeft de S-Works een betere groep en beter carbon, want verder ontbreekt het ook de Pro-modellen aan niks.
Meer bij Specialized.
Fotografie: Joris Knapen
