Specialized lanceerde vorig jaar de nieuwe Epic World Cup, een competitieve cross country mountainbike die tussen de normale Epic en de Epic Hardtail valt. Het Amerikaanse merk koos daarmee voor een nieuwe koers, want de Epic World Cup moet de duurste S-Works Epic Hardtail modellen vervangen. Hierdoor zullen deze duurste hardtails niet meer worden aangevuld in het assortiment. Dat roept natuurlijk de vraag op hoe goed de World Cup presteert in vergelijking met de ‘klassieke’ hardtail. Ik rij al een tijdje op de Pro versie van de Specialized Epic World Cup en ging het vergelijk aan met de beste uitvoering van S-Works Epic Hardtail, die we even mochten lenen van Specialized.
Hardtail versus fully
Bij aankomst op het kantoor wordt de lichtgewicht S-Works Epic Hardtail de ruimte binnen gereden. Over een paar jaar een collectors item, omdat de duurste variant van deze mountainbikes de laatste uit z’n soort is bij Specialized. Goedkopere modellen van de Epic hardtail blijven overigens nog wel leverbaar.
De Epic Hardtail die ik test is uitgerust met een vorig model SRAM XX1 Eagle AXS groep inclusief de dubbelzijdige Quarq powermeter. Verder is de fiets uitgerust met voor en achter een tubeless setup van S-Works Renegade banden. In de werkplaats wegen we 8,90 kilo schoon aan de haak. In de winkel is de adviesprijs € 11.500,-, ruim € 2.500,- meer dan m’n Specialized Epic World Cup Pro.
Deze Specialized Epic World Cup in de Pro uitvoering van € 9.000,- heeft een volwaardige SRAM X01 Eagle Transmission AXS inclusief enkelzijdige powermeter. Ook geen misselijke mountainbike dus. Hij weegt 10,83 kg (maat M) en is ook voorzien van twee Renegade tubeless banden.
Deze World Cup hadden we iets lichter kunnen maken, door de bidonhouders en SWAT-gereedschapsbox eraf te halen, maar heel veel gewicht gaan we niet besparen. En dat is precies het punt. Hij is zwaarder, maar hoeveel langzamer is dat? De Pro is dus bijna 2 kilo zwaarder dan de Hardtail. Dat is fors, maar is dat erg? Overigens is het S-Works model van deze World Cup 9,27 kilo, met een adviesprijs van € 12.500,-.
Klimmen en dalen
De professionele rijders kiezen in sommige gevallen nog steeds voor een hardtail vanwege het gewicht. Als ze echt lang en steil moeten klimmen heeft een lager gewicht namelijk aanzienlijke voordelen. Toch zul je in de praktijk ook naar beneden moeten en dat is per mountainbike bijna altijd met technische obstakels. Vanzelfsprekend is de full suspension dan in het voordeel. Maar hoe zit dat met de doorgewinterde Nederlandse amateur? Heeft die daar ook baat bij en welke bike is dan beter?
Om beide mountainbikes te vergelijken zetten we een pittig parcoursje uit in Mariëndal. Dat ligt naast het kantoor en heeft een goed hoogteverschil, met flink uitgesleten paden waardoor veel wortels en stenen bloot liggen. De ronde is vijf minuten, bestaat uit vier serieuze klimmetjes tussen de 8% en 14% en een totaal van 64 hoogtemeter per ronde. Dat is met grofweg 770 hoogtemeter per uur best veel klimmen en dalen.
In totaal rij ik vier rondes, waarbij ik de Hardtail en World Cup om en om gebruik. Daarbij heb ik tussendoor steeds ongeveer 5 minuten rust. De test rij ik voluit uiteraard. In de vier rondes zijn de geleverde wattages nagenoeg gelijk.
Appels met peren
We kunnen de twee mountainbikes helaas niet wetenschappelijk en helemaal feitelijk onderbouwt met elkaar vergelijken met dit geïmproviseerde field research. Daarvoor lijken de testbikes niet genoeg op elkaar en spelen externe factoren als wandelaars en wind een te grote rol. Toch valt me meteen op dat beide mountainbikes aan elkaar gewaagd zijn wanneer ik de testresultaten langs elkaar leg. Is de nieuwe World Cup sneller? Nee, maar dat kan ook bijna niet met twee kilo extra bagage en zoveel klimwerk. Is de World Cup dan even snel? Ja, nagenoeg!
De vier rondes rij ik bijna tot op de seconde even snel. De World Cup is twee keer een seconde langzamer, maar dan nog had ik een groter verschil verwacht gezien het gewicht en de hoogtemeters. Als ik dieper in de data duik, dan valt op dat de Hardtail inderdaad beter presteert op de klimmetjes. Dat is op basis van GPS en daarom niet heel accuraat, maar laten we aannemen dat de Hardtail over het algemeen sneller klimt.
Toch zijn de rondetijden gelijk en dat komt door de technische afdalingen, waarbij de World Cup weer sneller is. Dat strookt ook volledig met mijn gevoel. De stand tot dusver: de Hardtail klimt beter, de World Cup is een perfecte daler.
Allrounder versus specialist
De keuze voor een hardtail of een full suspension is voor veel mountainbikers persoonlijk, omdat het echt twee werelden zijn. Ook deze test is gebaseerd op mijn gevoel en ervaring met de twee type mountainbikes. Met een hardtail zal je veel meer gehobbel en obstakels moeten opvangen met je eigen lichaam, terwijl je bij een fully meer kunt blijven zitten.
Als je vooral voordeel wil hebben in de klim, dan kan een hardtail volstaan. Wil je meer controle, grip en rust, dan kies je vermoedelijk voor een fully. Ok, de aanschafprijs en het onderhoud van een fully is wat meer, maar dat is het waard. Na de kilometers die ik al eerder heb gereden op de World Cup was mijn vermoeden al dat die niet onder hoeft te doen aan de Hardtail op een parcours met veel hoogtemeters, maar dat wilde ik dus in een vergelijkende test nog beter onderzoeken.
De test bevestigt mijn gevoel dat de World Cup niet onder hoeft te doen aan de Hardtail. Hoewel het in deze test geen directe tijdwinst oplevert, is het all round karakter van de World Cup veel interessanter wat mij betreft. De controle is vele malen beter. Niet alleen naar beneden, maar ook in bochten en technische obstakels op het vlakke.
De Hardtail gaat snel stuiteren aan de achterkant, waardoor de bike eerder contact met de ondergrond verliest. Ook moet ik meer blijven staan om harde klappen te compenseren, waar ik bij de World Cup allang weer was gaan zitten. Ook dat kost energie, met name op lange termijn. Zelfs de beste S-Works Epic Hardtail heeft blijkbaar moeite om zich te meten met deze ‘goedkopere’ fully.
Waarom geen gewone S-Works Epic Fully
Maar waarom dan geen volwaardige S-Works Epic full suspension? Dat is natuurlijk ook geen verkeerde keuze, maar met name de pro’s waren op zoek naar nieuwe manieren voor het hardtail-versus-fully-dilemma. Dat zit ‘m in de manier waarop je de achterdemper van de World Cup kunt afstellen. Doordat je zelf kunt bepalen hoeveel lucht in de negatieve luchtkamer komt, kun je ook zelf afstellen wanneer de demper gaat werken.
Als je geen lucht in die kamer doet, dan zal de demper pas gaan werken bij een harde impact. Ga je bijvoorbeeld staan op de pedalen, dan treedt de demper niet in werking en heb je in feite een hardtail. Ideaal voor de sprintraces, maar ook voor de olympic. Het reglement schrijft namelijk voor dat de profs beide wedstrijden van het weekend met dezelfde mountainbike moeten rijden en zo hoeven de ze niet meer te kiezen voor een Epic Hardtail of full suspension Epic.
Dit is ook precies wat de World Cup interessant maakt voor de gemiddelde Nederlandse mountainbiker. Doordat we in Nederland weinig hoogte hebben, zullen we niet vaak en lang technisch afdalen. Daarom zien we in Nederland relatief gezien waarschijnlijk veel hardtails. En je budget speelt misschien ook mee in de keus voor hardtail. Daarom gaan de topmodellen van de Hardtail eruit bij Specialized, want voor dat geld kan je ook een World Cup kopen. Heb je daar niet het budget voor dan kan je nog steeds kiezen uit de goedkopere Epic Hardtails.
De full suspension maakt de World Cup veel allrounder, want die kan zich ook een heel eind meten met een volwaardige Epic fully. Ik heb al veel met de World Cup gereden en de stand zonder lucht in de negatieve kamer werk echt goed. Op vlakke en effen ondergrond blijft de geometrie lekker stijf, maar zodra je hobbels tegenkomt hou je echt controle en contact met de grond.
Zijn de omstandigheden extremer, dan kun je de demper ook zo afstellen dat het gedrag in de buurt komt van de normale Epic. Hoewel de travel officieel 75 mm is, voelt het wel aan als de 100 mm van de normale Epic. Daarnaast heeft de World Cup een voorvork met 110 mm veerweg, wat het stuurgedrag net wat rustiger en gecontroleerder maakt.
Conclusie
Zelfs de best verkrijgbare S-Works Epic Hardtail heeft moeite met de goedkopere Specialized Epic World Cup Pro. De Hardtail mag dan vanwege het gewicht de beste klimmer zijn, maar de World Cup scoort veel beter op controle, comfort en veelzijdigheid. Met klimmen en dalen ben je namelijk nagenoeg even snel. Kies je voor de S-Works Epic World Cup dan kan het gewicht nog lager en betaal je € 1.000,- euro meer dan de S-Works Epic Hardtail.
Voor € 1.500,- minder heb je een Specialized Epic World Cup Pro die zich in deze test meet met de S-Works Epic Hardtail. Bij een fully moet je rekening houden met wat hogere kosten voor onderhoud vanwege een extra achterdemper, maar dat weegt wat mij betreft niet op tegen de controle, veelzijdigheid en souplesse die je terugkrijgt van de Epic World Cup. Voor de topmodellen, denk ik dus dat we inderdaad kunnen spreken van de hardtail vervanger.
Meer info bij Specialized.
