Eerste indruk: Nieuwe S-Works Epic World Cup 2023 vervangt de hardtail

Gemaakt om te racen, en dat doet ‘ie! Specialized voegt een nieuwe mountainbike aan de range cross country modellen toe, die op den duur de beste hardtails van het merk moeten vervangen terwijl de ‘gewone’ Epic en Epic Evo full suspension wél in het assortiment blijven. Wij mochten alvast kennis maken met deze Epic World Cup tijdens een tocht over route Schaarsbergen rond het Europese hoofdkantoor van Specialized.

Veerweg in bovenbuis vervangt hardtail mountainbike

Een duivels dilemma is het voor veel wereldbekercoureurs. Welke mountainbike pak je voor een cross country weekend met een sprintrace (XCC) op vrijdag en een olympic (XCO) op zondag? De coureurs moeten namelijk op dezelfde bike beide wedstrijden rijden. Met dat dilemma zijn de engineers van Specialized aan de slag gegaan. De opdracht: een fully die zich ook als hardtail kan gedragen.

Voor sommige sprintraces willen de renners graag starten op een hardtail, want die is licht en stijf. De sprints zijn vaak minder technisch en de hardtail maakt het door zijn lichte gewicht en stijfheid mogelijk, alle energie (bijv. in een eindsprint) naar het achterwiel te brengen. Tijdens de korte inspanning is de achtervering ook minder een gemis. Vanzelfsprekend mag op veel parcoursen van de olympic wedstrijd de achterdemper niet ontbreken. Daarom zijn veel renners genoodzaakt om voor de fully te kiezen.

Met deze nieuwe Epic World Cup ontstaat een nieuw soort cross country model, dat op het eerste gezicht best lijkt op bijvoorbeeld de Trek Supercaliber. Toch werkt dit systeem wel echt anders en heeft deze mountainbike van Specialized maar liefst 75 mm travel en een drie-assige scharnier in de bovenbuis. Ten opzichte van de huidige Epic hardtail zal deze nieuwe Epic World Cup ongeveer een kilo meer wegen, namelijk 1765 gram inclusief demper en hardware. Toch is het frame wel ruim 100 gram lichter dan de huidige Epic full suspension en daarvoor keek Specialized naar ontwerp van hun extreem lichte Aethos racefiets en analyseerden ze virtueel maar liefst honderdduizend verschillende prototypes.

RockShox SID WCID werkt volgens retro principe

In het nieuw ontworpen Epic World Cup frame is de achtervering in de bovenbuis verwerkt. RockShox SID WCID is compleet nieuw, waarbij WCID staat voor World Cup Integrated Design. De demper is parallel aan de bovenbuis geplaatst, waarbij de achtervork recht in de lengte van de bovenbuis drukt. Onder het carbon van de bovenbuis zit nog wel een kleine scharnier verwerkt, waardoor de achtervork/-vering toch nog een travel van 75 mm weet te behalen. Het zou zelfs moeten voelen als een travel van 100 mm. Daarnaast heeft de demper een extra rubber dat bottom outs opvangt gekregen. Het systeem is aan de bovenkant chic geïntegreerd in het carbon frame.

De nieuwe demper is in samenwerking met RockShox ontworpen, waarbij de engineers uitkwamen op een retro principe van een positieve en een negatieve luchtkamer. Daardoor kunnen ze de vering zo stijf maken, dat het in de buurt komt van de positieve rijeigenschappen van een hardtail. Tegenwoordig worden de positieve en negatieve luchtkamer automatisch voorzien van voldoende druk. Bij het oppompen van de vork, komt ook een deel van de druk in de negatieve kamer. Die druk bepaalt hoe de vering terug veert. Zonder negatieve druk zou de demper alleen inveren bij een stevige impact. Voordat dit principe automatisch ging, waren er dempers op de markt waarin je de druk afzonderlijk in de positieve en negatieve kamer moest pompen. Dat idee omarmt Specialized nu opnieuw, min of meer.

Vooraf instellen van de ‘lockout’ met slok lucht

De voorvork van de Epic World Cup is voorzien van Brain, waardoor een lockout overbodig is. De nieuwe achterdemper heeft ook geen lockout, maar kun je wel in drie standen vooraf en handmatig afstellen. In de stand ‘active’ gedraagd de nieuwe Epic zich als een cross country full suspension. De ‘medium’ stand is bedoeld voor licht grof terrein, waarbij de demper minder snel hoeft te reageren. De echte nieuwigheid zit in de ‘firm’ stand. Je zou die stand de hardtail stand kunnen noemen. Die lockt de demper volledig als je bijvoorbeeld staand op de pedalen kracht zet en veert alleen nog bij een zware impact.

Afstellen van de demper doe je door het laten leeglopen van de positieve luchtkamer. Vervolgens druk je op het zadel, tot de demper in juiste stand staat voor de slok lucht die de negatieve luchtkamer moet opzuigen. De Gulp noemt Specialized dat. In stand ‘active’ duw je de demper bijna helemaal in. Terwijl je de demper ingedrukt laat, druk je een paar seconden op het nieuwe Gulp ventiel tot alle lucht uit de negatieve kamer is. Dan sluit je het ventiel, laat je de demper weer uitveren en pomp je de positieve kamer op de druk die past bij je gewicht.

Doordat de negatieve luchtkamer het grootst was in deze ‘active’ stand nam de demper de grootste slok lucht en ontstaat het meeste vacuüm in de negatieve luchtkamer. Negatieve luchtdruk dus. Daardoor geeft de negatieve kamer de meeste weerstand tegen de druk in de positieve kamer en veert de demper het meest vloeiend.

Demper indrukken en bronzen Gulp-ventiel indrukken zodat een vacuüm ontstaat bij het loslaten.

Het meest innovatie deel gebeurt in de ‘Firm’ stand, die op de zelfde manier wordt afgesteld. Alleen druk je nu de demper niet in, terwijl je de negatieve kamer een slok lucht geeft. Daardoor is de negatieve kamer het kleinst en de vacuüm oftewel tegendruk het laagst. De negatieve kamer geeft geen weerstand tegen de positieve kamer en de demper wordt veel minder actief. In deze stand lockt hij als het ware de achterdemper en gedraagt de nieuwe Epic zich als een hardtail. Alleen bij een echte impact veert de luchtdemper in en relatief snel weer uit. In de ‘active’ stand heb je zo’n 10% (4 mm) sag, in de ‘medium’ stand dat 5% (2,5 mm) en in ‘firm’ zit geen sag.

Progressietabel van de nieuwe RockShox SID WCID.

S-Works Epic World Cup in praktijk

Na de perspresentatie op het Europese hoofdkantoor van Specialized, begeven we ons naar de garage waar de nieuwe Epic’s staan uitgestald. De mountainbikes zijn voorzien van een voorvork met Brain en 110 mm travel, de nieuwste SRAM Eagle Transmission groepsets en de nieuwe Roval Control Cockpit en Control SL zadelpen. Bij een eerste aanblik valt meteen het prachtige spuitwerk van de S-Works op. Eenmaal onderweg wil ik alleen maar keihard racen.

De nieuwe Epic voelt super licht, stijf en wendbaar aan. Ik begin meteen in de ‘firm’ stand, die in de flowy bochten van Schaarsbergen uitermate goed zijn werk doet. Ik merk in deze stand dat elke trap raak is. Zeker staand op de pedalen merk ik verschil, want inderdaad zit er geen beweging in de demper, terwijl ik bij een echte impact of drops de demper wel voel inveren. Daar loop ik aan tegen een mind fuck.

Tijdens de presentatie werd meerdere benadrukt dat deze bike zich gedraagt als een hardtail. Alleen als je echt alles uit de bike haalt, doe je nog best veel aanspraak op de vering. Het was even wennen aan het idee dat hij alleen de positieve eigenschappen van de hardtail heeft, maar tegelijkertijd ook de positieve eigenschappen van een fully. Na wat prutsen, tweaken en analyseren voel ik ook echt de potentie van systeem. Dit is weer een stap in de toekomst van cross country mountainbike, want efficiëntie en extreme uitdaging komen met deze nieuwe Epic steeds dichter bij elkaar.

Na een halve omloop stellen we de mountainbike af op een nieuwe stand. Medium dit keer. Raak ik wortels of stenen, dan doet de vering zijn werk zoals ik gewend ben van een full suspension terwijl ik nog steeds verrassend veel voorwaartse kracht op het achterwiel overbreng. Ook het nieuwe Roval stuur zet me in een comfortabele racehouding. De uiteinden hebben een flinke kromming naar me toe, waardoor ik mijn schouders wat dichter naar elkaar breng. Toch hou ik hiermee de juiste reach, zodat ik goed druk op het voorwiel kan houden.

De nieuwe Epic stuurt heel direct, kort en stabiel. Zonder twijfel durf ik van begin tot eind zo hard mogelijk over Schaarsbergen te scheuren. De meest vloeiende stand heb ik niet geprobeerd, maar die ligt volgens de grafiek het dichtst tegen de medium stand aan en is ook vooral voor meer technische hindernissen die op Schaarsbergen weinig aanwezig zijn.

Specificaties

Specialized S-Works Epic World Cup
Voorvork: RockShox SID SL BRAIN, 110 mm travel
Achterdemper: RockShox SID WCID, 75 mm travel
Groepset: Sram XX Eagle Transmission, 12-speed
Remmen: SRAM Uitlimate Level
Wielen en naven: Roval Control SL, 29mm internal width, TL-ready
Banden: Specialized Fast Trak (voor) / Specialized Renegade (achter)
Stuur: Roval Control SL Cockpit
Zadelpen: Control SL
Adviesprijs: € 12.500,-
Meer info via Specialized

Een frame met demper is verkrijgbaar voor € 6.500,- en een complete Specialized Epic World Cup Pro is € 9.000.

Conclusie

Hopelijk mogen we deze bike nog eens onderwerpen aan een uitgebreide test, maar mijn eerste indruk is zeer positief. Sorry Specialized, ik heb zelf even met de gedachte gelopen om er stiekem tussenuit te piepen als jullie even de andere kant op keken. Gelukkig kon ik me bedwingen op dat vlak, maar verder heb ik me weinig ingehouden. Wat een veelzijdig racemonster. Geen moment heb ik me gestoord aan de relatief korte travel achter, want die voelt inderdaad als 100 mm. Ook de extra 10 mm in de voorvork is een slimme keuze van Specialized, met wereldbekerparcoursen die steeds extremer worden.

De nieuwe RockShox SID WCID achterdemper is het meest aansprekend. Het maakt deze S-Works Epic World Cup echt opvallend efficiënt. Het grootste minpunt is dat je vóóraf moet nadenken over de juiste Gulp-stand van de demper, maar in praktijk zal tijdens wedstrijddagen voldoende tijd zijn om daar de juiste keuze in te maken. Na de verkenning weten renners echt wel of ze hardtail, fully of daar tussenin willen rijden. Met het voordeel dat je toch nog enige demping in de ‘firm’ stand hebt als je echt hard iets raakt.

De nieuwe Epic World Cup weegt flink meer dan de huidige Epic Hardtail. Toch voelt deze nieuwe Epic voor een full suspension weer verrassend licht. Mijn verwachting is dat meer merken met deze ‘hybride’ wedstrijdmodellen zullen komen. Zo wordt de hardtail in de wereldbeker overbodig kunnen de renners op echt extreme parcoursen altijd nog uitwijken naar de ‘gewone’ Epic of zelfs Epic Evo. Specialized durft in ieder geval meteen al de hardtail frames in het hoogste segment gedag te zeggen. De goedkopere Epic Hardtail houdt Specialized nog wel in het assortiment.

S-Works Epic World Cup versus Epic Hardtail

Foto’s door Joris Knapen